Somaliland Uun Bay Ka Dhacdaa
Qalinkii Axmed
Aadan Maxamed (Qaybta 7 Aad)
Akhristayaal sidii ay taxanaha inoo ahayd waxaanu soo qaadanay laba
xeeladood oo ay nimankan xagjirka ah ay u adeegsadaan in bulshada
Somaliland dhaxgal ku sameyaan kuwaaso aanu hore laba qaybood soo
qaadanay oo kala ahaa iskuulada iyo isgaadhsiinta sidii aanu idiin
balanqaadnayna qaybta sadexaad in aanu idiin bandhigno Xawaaladaha iyo
rugaha lacagta lagu xawilo oo ay magacyo badan u bixiyeen laakinse
waxaanu idiinka raali galinaynaa duruufo soo kordhay awgood anu qaybta
dambe ku soo bandhigi doono arrimahaasi maantase waxaanu idiin bandhigi
doonaa laba qof ama laba magic iyo laba hay;dood oo ay ka hawl galaan
kuwaaso kala ah Idaacada Quraanka Kariimka ah ee uu Wasiir Khaliil meel
la garanayo ka keenay iyo idaacada Radia Hargeisa qaybta wacyigalinta
arrimaha Diinta ah .
Labadaasi qof waxay kala yihiin Sh Yusuf Aden oo ah Maddexa Golaha
Shuurada ee ururka Xag jirka ah ee Al Ictisaam ninkan oo Dalka Isutaga
Imaaraadka laga tarxiilay sanadkii 2004 kii markii ay Hay’adaha Amaanka
ee dalkaasi ay dareeno amnidaro laga shakiyay isaga oo dalkaasi ka waday
fidmo iyo isku dir kula dhax kufay dadka jaaliyada reer Somaliland eek u
dhaqan dalkaasi Imaaraadka .
Wadaadkan wuxuu taariikh madow ka galay reer Somaliland isaga oo
maalgalin ku sameeyay bilowgii sagaashamaadkii ee qarnigan ururka Xag
jirka ah ee Al itixaad kuwaasi oo ay dhiiga u dareen dad aan waxba
galabsan magaalooyinka Bosaaso iyo bariga Somaliland , markii ururka SNM
dagaalka jihaadka ah la galayay Nidaamka Siyaad Bare wadaadkani wuxuu
safaarada Wahaabiyada ee Abu dabay ka qaadan jiray awaamiirka oo la
faray in uu SNM ta dhaxdeeda ka bilaabo tashwiish iyo xaalad abuur iyo
in uu isku diro unugyada Militeri ee SNM si ay isku dhacaan oo ay
halkaasi ku burburto halgankii iyo qadiyadii ay reer Somaliland ay u
nafwaayeen isaga oo adeegsanayaa cudurka khatarta ah ee Qabyaalada .
Ninkani imika dalka ayuu jooga wuxuuna muxaadarooyin ka gala Masaajidka
Madmadwagu hadheeyay ee noqday hoyga Argagixisada ee Cali Mataan ,
ninkani wuxuu ka mid yahay 12 qof oo wadaad isku sheeg ah oo mushar
qadarkiisu yahay 3000$ (Sadex kun oo dollar) ka qaata U qaybsamaha
arimaha Diinta ee Safaarada Wahaabiyadu ku leedahay dalka Jabuuti
ninkaasi oo la yidhahdo Mr Al Xakami .
Wadaadkan marka aanu eegno xilialka uu dawlada ka hayo waxaa ka mid ah
la taliyaha khaaska ah ee Wasiirka Diinta iyo awfaaqta Somaliland Sh
Khaliil oo ay wadaagaan xubinimada ururka Al Ictisaam ee xag jirka ah ,
ninkan wadaadka ah waxaa xiligii dawladii Maddexweyne Rayaale wuxuu ahaa
raga ay cadaaladu daba socotay isaga iyo Khaliilkan Wasiirka ahba 2007
kii waxa xabsiga dhigay labadoodaba jelka oo ay sirdoonka Somaliland ay
qabten laakin manta waataa la arkayo iyada oo geed lagu gabanayn oo hadh
cad ah ay manta yihiin dad xilal u hayaa dawladan manta jirta ee
Maddexweyne Silaanyo.
Qofka labaad na waa nin la yidhahdo Maxamed Kaahin ninkan wuxuu can ku
yahay Magaalada Hargeisa wuxuu ahaan jiray Maamulaha Guud qaybta wax
barashada Hay’adda Geeska afrika ee u leeyahay Maxamed Cali Geedi
waxaana u dheera hawlo qarsoodi ah oo khatar ah isaga oo uu dhalinyarada
reer Somaliland uu kula kulmi jiray masjiidka Al Huda ee Xaafadaha
bariga Hargeisa ka dibna uu ka dhax sameyn jiray dhalinyaro fikrada
xagjirnimada uu ku beeray uu saari jiray gawaadhida u kala gooshta
magaalooyinka Kismaayo iyo baraawe ee Somalia hargeisana uu ka diri
jiray si ay ka qayb galaan dagaalka ay Shabaabku ka wadaan dalkaasi
Somalia , ninkan laftiisa waxay dawladii rayaale ee gacanta adag ku
haysay amaanka dalka way daba socon jirtay waxaana isaga iyo sh yusuf
aden iyo khaliilba hal mar ay wada xidhnaayeen jiilka Hargeisa.
Hadaba akhriste waxaa layaab iyo amakaag ah in manta ninkan uu
Maddextooyada dalka laga maamulo uu ka yahay la taliyaha Wasiirka
Maddextooyada isaga oo ugu magacaaban la taliyaha arrimaha sharciga iyo
awqaafta ee Maddextooyada mushaharna ku qaata .
Idaacada Radio Hargeisa gaar ahaan qaybta wacyigalinta diiniga ah ay u
gacan gashay iyaduna ururadan iyo shakhsiyaadkan xag jirka iyada oo 2010
wixii ka horeeyay ay qaybtaasi idaacada ah ay gacanta ku hayeen wadaado
qunyar socod ah oo dhaxdhaxaad ah oo bulshada galin jiray fariimo sax ah
in la is jeclaado oo la isxaal ogaado la iskuna naxaristo iyada oo la
marayo diinteena suuban iyo madhabkeena aanu ka dhaxlay awoowyaasheen ee
Shaaficiga mantase ay qaybtaasi wacyigalineed ee Radio Hargeisa la
wareegay Xafiiska dacwada ee hoos timaada ururka Xagjirka ah ee Al
Ictisaam , xafiiskan oo u Wasiir khaliil ku wareejiyay barnaamijka
wacyigalinta ee dalka oo dhan isaga oo u diiday kana hor joogsaday
wadaadadii waligoodba haysan jiray ee qunyar socda lagu yiqiinay .
Akhriste marka aanu eegno mudadii afarta sanno ahayd ee xukuumadan
Kulmiye waxaa aad dareymaysaa in xagjirnimadu ay aad u faftay waliba aan
lagaba xishoonayn oo ay cadaan lagu hadaaqayo lagu shaqaysto wadaada ka
baqi jiray waa la idiin daba socdaa oo markay kilmadaasi maqlaan ay
mashriq iyo maqriba u kala yaaci jiray ay manta cid ay ka baqdaan
iskadaayo iyagii baba haystaa xafiisyadii umaadan laga mamulo kuna
xidideystay adeegyada bulsho.
Idaacada Quraanka Kariimka ah hadii aanu soo qaadano umad waliba dhaqan
bay u tahay hadii ay tahay umad muslim ah in ay quraanka barato oo ay
dhageystao idaacadahana laga si daayo tafsiirkeeda waayo waa waajib la
ina faray lakin waxay balaayadu ka dhacday marka quraanka kariimka ah ee
munazal ka ah loo adeegsado dano gaar ah oo looga jeedo in dhinac ama
dal shisheeye lagu faafiyo madhabka wahaabiyada ah idaacada quraankuna
noqoto meel ay ururo dimeed oo diintu ogolayn ba tafaraaruqa iyo
xisbinimada islaamka in ay gacanta ku dhigaan .
Horta akhriste ma is weydiisay halka la inooga keenay idaacada quraanka
kariimka ?
Hadii aad su’aashani u doonayso jawaab waxaad dib ugu noqotaa war
bixintii Wasiirkii hore ee Warfaafinta ee shaqada laga eryay ee Boobe
yusuf Ducaale oo sababta kaliya ee loo eryeyna tahay markii uu runta ka
sheegay idaacadan ku ag rakiban ee aan waxba ka ogayn halka laga keenay
iyo waqtigii lagu ag rakibay idaacadii qarabka ee Radio hargeisa .
Akhriste idaacadan u fiirso labadan qodob oo kala ah
1- Marka ay hawada soo galayso idaacadani qofka wariyaha ah ee ka
hawlgala idacadan ka maqli maysid sidii caadadu inoo ahayd ee anu u
baranay marka ay Radio hargeisa soo galayso ay tidhahdo ‘halkani waa
Radio hargeisa codka jamhuuriyada Somaliland”
idaacada quraanka ku maqli maysid halkan waa idaacada quraanka kariimka
ah ee radio Hargeisa ee Somaliland .
2- Nin kaliya ayaa wariye ka ah idacadan kaas oo la yidhahdo Maxamed
Cali Al Somali magaca ugu dambeeya oo ah Al Somali waxay sheegeysaa in
uu yahay nin aaminsan mabda’a Somaliweyn in u yahay Somaliland na ka soo
hor jeeda waayo hadii uu Somaliland nimada jecelyahay waxaa loo bixin
lahaa Al Somalilandi waliba waa qof aan ka tirsanayn shaqaalaha dawlada
bayroolka mushaharka shaqaalaha dawladana kuma jiro oo waxaa lacagta
laga siyaa musharooyinka Al Xakami u u soo diro inamadiisan cigaalka iyo
cimaamada cas wata ee amarka ka qaata.
Akhriste bal waxaad iga jawabta wadankeenan halkee buu ku socdaa
dadkanse maxay naga rabaan dalkan ilaahay nimceeyay ee nabadan qaaliga
ah siiyay ee laga wada faaiday kuwii ka faaideyna ay yihiin dadkan aanu
sheegayno oo maantana u hanqal taagaya oo wali u hilanaan qabaa simalia
ee aan aaminsanayn qadiyada Somaliland ?
La soco qaybta 8 aad ……….
|