|
|
|
Dacwadii Haatuf: Xukun Qarqoosh Iyo Ku-Qosle Kabtan Kufay
Hargeysa, June 30, 2014 (Haatuf) - 11 maqaal (articles) oo koobiyadii
Haatuf ee lagu qoray maxkamada la keenay ayaa garsoorihii qaadayey
dacwadii Haatuf iyo Xeer ilaaliyihii dambiga ku soo oogay-ba inooga
dhigeen in sheekadii halkaas ku dhan tahay oo gudoomiyaha iyo
tifaftiraha Haatuf ku cadahay inay ka been sheegeen aflagaadooyin iyo
sharaf dhacna u gaysteen dhibinayeeshii soo eedeeyey oo kala ahaa Baashe
Cawil oo madaxweyne Siilaanyo sodog u yahay, wasiirka macdanta Xuseen
Cabdi Ducaale (Waji-xun), Wasiirka Daakhiliga Cali Warancade iyo
xildhibaanka golaha wakiilada Cali Mareexaan.
Dhagaysigii sadexaad ee maxkamada oo dhacay 19/5/2014 ahaana kii ugu
dambeeyey ayaa Yuusuf Cabdi GAboobe oo ahaa eedaysanaha labaad wuxuu
garsoore Asad Nuur oo labada masuul ee Haatuf hore u dureen waydiiyey
kol hadii ay u fududeeyeenba kiiskii oo qareenadii Haatuf dacwadii ka
baxeen miyaanu garsoore ahaan iskuba dayeyn inuu eego eedahan
masuuliyiinta haatuf loo soo jeediyey run iyo been waxay kala yihiin si
uu naftiisa u qanciyo, kolkaasuu xeer-ilaaliye Aadan Seed intuu soo
booday yidhi sawkuwan nuquladii Haatuf ee aad wax ku qorteen waxaanu
koobiyadii ku wareejiyey garsoore Asad oo isna is agdhigay, waa run oo
meesha cadaalad iyo xaqsoor midna lagama filayn oo go’aamada soo bixi
doona maxkamada oon bilaabmin ayuu gudoomiyaha maxkamada gobolka
Hargeysa Faysal Dhagodhago Asad u sii qoray, laakiin bal riwaayad kasta
ha iska ahaatee waxa fashiliyey khasiinimo xaga mu’alifka ah iyo
matalaad xumo.
Asad xataa intuu is yeelyeelo iskama dhigin garsoore doonaya inuu
damiirkiisa qanciyo oo qoraalada Masuuliyiinta Haatuf lagu soo eedeeyey
waxba kamuu waydiinin xeer-ilaaliyaha.
Asadna waxa ka matalaad xumaa xeer-ilaaliye Aadan oo xeer-ilaalinta
ciidanka qaranka ee Caynabo joogi jiray kaas oo maxkamada dhexdeeda iyo
dibadeeda ku dhaqmayey sidii laba xidiglayaashii intay faqashtu xeer
ilaaliye ka dhigto u diri jirtay gobolada waqooyi (Somaliland) ee lagu
odhan jiray kacaan diidka soo xidha.
Dhagaysidii sadexaad oo intaanu qabsoomin la rajaynayey in la badalo
garsoore Asad ayaa markii uu maxkamada soo fadhiistay waxay qareenadii
Haatuf u sheegeen in aan hawli u oolin maxkamada oo ay dibada uga
baxayaan maadaama labada qof ee ay difaacayaan ay ku adkaysanayaan
duristii garsoore Asad ujeedada ay maxkamada u yimaadeena ay tahay in
qoraalka loo galiyo sababta ka qaybgal la’aantooda keentay, ayaa
garsoore Asad oo doonayey in dacwadu sida ugu dhakhsaha badan uga
dhamaato wuxuu fasaxay looyaradii Haatuf taas oo ahayd markii u horaysay
ee uu ogolaado codsi ay soo jeediyeen.
Hase yeeshee Xeer-ilaaliye Aadan Seed oo maxkamadaha looga yaqaano Aadan
Gudhuu jug-soo dhacay ayaa isaga oo qaylinaya garsooraha ka dalbaday
inuu joojiyo qareenada oo ay dambi tahay inay dacwada ka baxaan.
Laakiin markuu ogaaday intii uu hadlayey ay qareenadii Haatuf baxeen
ayaa wuxuu yidhi garsoore waa in la soo xidhaa taas oo markii ay ku
qosleen dad maxkamada gudaheeda fadhiyey ayuu Mr Aadan intuu garsoore
Asad dhiniciisa u jeedsaday si cadho leh ugu yidhi dadkani maxay la
qoslayaan meeshani miyaanay maxkamad ahayn kolkaas ayuu mid ka mid ah
dadweynihii meesha fadhiyey hoos u yidhi ma is-tidhi waa sidii ku qosle
kabtan kufe xeer-ilaaliyuhu kol hadii uu ka war hayey dhaliilaha faraha
badan ee ay dacwadani soo jiidatay waxay ahayd inuu sameeyo dedaal uu
rayul caamka u muujinayo in dhinacooduba doonayo in dacwada si cadaalad
ah loo qaado oo tusaale ahaan halkii uu kaga dhaganaa garsoore asad uu
badalkiisa ogolaado oo haduu doono garsooraha kula tafaahumo inuu
mararka qaarkood (tactically) qareenada Haatuf wax ka ogolaado isla
markaana maxkamadu noqoto mid furan oon laga horjoogsan saxaafada iyo
ehelada iyo asxaabta eedaysaneyaasha ilayn xukunku kolay iska diyaar buu
ahaaye.
Maadaama ay qareenadii Haatuf maqnaayeen waxay ahayd in xeer-ilaaliyuhu
ka faa’iidaysto oo dadka uu u sharaxo falalka lagu eedaynayo
masuuliyiinta Haatuf iyo dhibaatooyinka ay u gaysteen dadka muduciga u
ah ee uu u doodayey.
Laakiin garsoorihiibuu caaq ka dhigay, bilayskiina amarka uu bixiyo ayay
ku dhaqmayeenoo tacadiyo fool xunxun ayaa la sheegayaa inay u geysteen
labada eedaysane intii dacwadu socotay.
Talaabo kasta oo uu qaadaa waxay ahayd uun kol hadii aan awoodii
dawladeed haysto anigaa kaa xoog weyn oo waxaan doono ayaan kugu
samaynayaa.
Haatuf markay leedahay waxa nalagu cadeeyey maxkamada horteeda ma jirto
ee runta aanu sheegnay ayuunbaa lanagu haystaa, xukuumada ma waxa jawaab
lagu qanco u noqonaya beenbay madaxda dawlada ka sheegeen oo sharaftooda
ayay meel kaga dhaceen oo koobiyadii Haatuf ku soo daabaceen baanu
haynaa.
Maqaalada Haatuf lagu dacweeyey xitaa waxa ku jiray qaar ra’yi ah oo
magacii qofkii soo qoray ku yaalo oo maamulka madaxweyne Siilaanyo
dhaliilaya. Waana markii u horaysay ee ay Somaliland ka dhacdo in
maxkamadi masuuliyiintiisii iyo wargeyskii u xidho qof rayigii dhiibtay
oo ay soo daabaceen.
Waa arin xataa maxkamada dalalka ay digtaytaradu ka taliyaan iska
ilaaliyaan oo ay si kale ula tacaalaan, bal eedaysaneyaashii waabad
xukuntaye, waa maxay dambiga meheradu gashay ee ay u xidhnaanaysaa?
Muxuu xeer-ilaaliyuhu u fasiri waayey xayiraada uu u dalbaday in Haatuf
la saaro si ay dadku u fahmaan sababta kaliftay inay xidhnaato, ilayn
masuuliyiintii Haatuf waa kuwan mar kasta talaabadan ku tilmaamaya mid
madaxweyne Siilaanyo iyo qoyskiisu ay kaga aargoosanayaan isla markaana
ay marwadu aaminsan tahay in hadii ay Haatuf soo baxdo aanay gafi doonin
wiilka inanta ka qaba ee Baashe Cawil’e.
Meherad aad xidhay oo dhaqdhaqaaqeedii ganacsi saddex bilood kuu
xayirnaa hadana intaad go’aan maxkamadee ku baabiiso waliba iyagii
magdhaw ka doon iyana waa mid subxaanala oon dunida hore uga dhicin. |