SOMALILAND FORUM
www.somalilandforum.com
|
Haatuf, Jan.22, 2002, Telephone 252-225-3783, 252-828-3783
E-mail: haatufnews@hotmail.com
Somaliland Forum, waa meel Xilka laga cararo lagamana yaabo inuu
isu rogo
urur-siyaasadeed
C/Salaan Muuse Galaal (Somaliland Forum) Wareysi khaas ah
H arg (Haatuf): Waxa laga yaabaa in aanu ururka Somaliland Forum, marna isu
rogin urur siyaasiya, Waayo.. Sidaa waxa yidhi, Cabdisalaan Muuse Galaal oo
ka mid ah, ururka la yidhaahdo Somaliland Forum oo ay ku bahoobeen boqolaal
ka tirsan qurbo joogga reer Somaliland.
Cabdisalaan Muuse Galaal oo ka mid ah xubnaha muhiimka ah ee ururka ka
tirsan, isla markaana waxa uu mar gudoomiye ka ahaa ururka Somaliland Forum.
Cabdisalaan, waxa uu fadhigiisu hadda yahay dalka Cumaan, isaga oo ka
shaqeeya Kembeni Batroolka soo saara. Hase yeeshee, hadda waxa uu socdaal
kooban oo shakhsiya ku joogaa Somaliland. Sidaa awgeed, Wargeyska Haatuf
ayaa Cabdisalaan Muuse Galaal, Wareysi khaas ah kula yeeshay magaalada
Hargeysa, taas oo uu Wargeysku wax ka weydiiyey arrimo badan oo la xidhiidha
ujeedooyinka ururka Somaliland Forum iyo kaalintiisa ku waajahan dalka
Somaliland.
Wareysigaas oo aad u dheeraa, wuxuu u dhacay sidan:
S: Waa maxay ujeeddada socdaalkaaga Somaliland?
J: Ujeeddada socdaalkaygu waxa weeye uun nin dalkiisii yimi oo doonaya inuu
ayaamo wakhtigiisa la qaato dadkiisa, waxaanan joogayaa ilaa laba Toddobaad.
S: Goorma ayaa la aasaasay ururka Somaliland Forum ee aad ka tirsan tahay?
J: Ururka Somaliland Forum, wuxuu unkamay muddo laga joogo 7 sanno, wuxuuna
labadii sanno ee hore ku koobnaa tiro yar oo meelo kala fog-fog oo dunida ah
ku kala nool, laakiin is-gaadhsiinta casriga ah ku wada xidhiidha, waxayna
ogaadeen in ay dhibaatada ugu weyn ee qurbaha ka haysataa ay tahay war
laaan, kadibna waxay bilaabeen sidii ay dalkooda hooyo uga heli lahaayeen
Warar sugan iyo sidii ay wax ugu qaban lahaayeen, sidaa ayuu ku aasaasmay
ururka Somaliland Forum, kadibna wuu sii kobcay, waxayna xubnaha aasaasay ka
koobnaayeen ilaa dhawr iyo toban xubnood oo ku nool Ameerika.
S: Wakhtigan waa imisa xubnood tirada Somaliland Forum?
J: Waxay gaadhayaan in ka badan ilaa 650 xubnood, maalinkastana wuu sii
kordhaa oo dad baa ku soo biirra.
S: Dadkaasi imisa dal bay ku kala nool yihiin?
J: waxay ku kala nool yihiin dhammaan qaaradaha aduunka, min Australia ilaa
Afrika ilaa Aasiya, Yurub oo dhan iyo Ameerika.
S: Waa maxay ujeedooyinka ururka loo abuuray?
J: Ujeedooyinka ururku waxa weeye inuu ka shaqeeyo danaha dalkiisa iyo
dadkiisa iyo sidii wax looga qaban lahaa, baahiyaha dadka reer Somaliland.
S: Ururkiinu ma urur-samofal baa mise waa urur-siyaasiya, mise waa urur
bulsho?
J: Horta ururka Somaliland Forum, waa urur ka shaqeeya danaha dalkiisa iyo
dadkiisa, haddii ay tahay dano dib-udhis iyo haddii ay tahay wax ka qabasho
dano siyaasadeed oo u baahan in wax laga qabto, waxaanuse si gaar ah
diiradda u saarnaa dib-udhiska dalka iyo sidii uu dalku u heli lahaa aqoonsi
Caalami ah.
S: Maxaad qabateen ilaa hadda?
J: Meelaha aanu wax ka qabanay waxa ka mid ah, dhinacyada Waxbarashada iyo
Caafimaadka, waxaana meelahaa ka mid ah; Dugsiga Faarax Oomaar ee Hargeysa,
Jaamacadda Hargeysa, Cusbitaalka Burco, Dugsiga Sare ee Ceerigaabo iyo
Dugsiga Agoomaha ee Berbera oo aanu hadda gacanta ku hayno caawimo loo
fidiyey, taas oo dhowaan la soo gaadhsiin doono. Waxa kale oo qorshaha
Mustaqbalka noogu jirta in aanu wax ka qabano meelo ay ka mid yihiin,
Jaamacadda Hargeysa iyo Boorama iyo meelo kale oo ay ka mid yihiin, Gobolka
Sool iyo meelo kale.
S: Marka aad arrinta aqoonsiga ka shaqaynaysaan, yaad la xidhiidhaan, mase ka gaadhaan wax guul ah?
J: Waxaanu la xidhiidhnaa Nimanka Siyaasiyiinta ah ee Qaramada Midoobey iyo
dawladaha reer galbeedka, sida Maraykanka iyo Ingiriiska, waxaanuna ka
shaqaynaa ama kala hadallaa sidii loo gelin lahaa Qaddiyadda Somaliland iyo
sidii loo aqoonsan lahaa Somaliland, taasna waxaanu ka gaadhnay natiijo wax
ku ool ah, cid walibana maanta way u soo joogsataa qaddiyadda aanu ka
hadlayno, waana laga dheregsan yahay xaaladda Somaliland, taas oo la odhan
karo way bisishahay Qaddiyadda Aqoonsiga Somaliland, waanuna wadaynaa
ololahayaga Aqoonsi-raadinta ilaa inta aanu ka midho dhalinayno oo aanu ka
gaadhayno natiijo kama dambays ah.
S: Hawsha aqoonsi raadinta ee aad wadaan, dawladda Somaliland xidhiidh ma ka
leedihiin?
J: Waxaanu ku dedaalay in aanay hawshayada aqoonsi-raadintu noqon wax ka
duwan rabitaanka dadka reer Somaliland iyo Siyaasadda dawladda,
Madaxweynahana markii aanu kula kulanay Maraykanka, awood ayuu noo siiyey in
aanu hawshaa wadno, annaga oo ku hadlayna Codka ummaddayada, una doodayna
xuquuqdooda.
S: Maadaama aad dalal iyo meelo kala fog-fog joogtaan, sidee u wada shaqaysaan?
J: Mucjisooyinka ururka waxa ka mid ah, in aanaan dadkayagaa ururka ku wada
jiraa is-aqoon, tusaale ahaan, anigu xubnaha ururka 10% in yar baan aqoon u
leeyahay, laakiin aragtidayada ku saabsan danta dalka iyo ummadda Somaliland
ayaa na walaalaysay oo naga dhigtay ardaa qudha.
S: Qaadhaanka dhaqaale ee aad Caawimooyinka ugu talo-gashaan, sidee baad u
ururisaan?
J: Qorshaha noo degsani waxa weeye in aanu sannad kasta dalka ka fulino laba
mashruuc. Sidaa awgeed, waxa loo saaraa guddi hoosaad ay xubno ka yihiin dad
aqoon u leh, nooca ama arrinta wax laga qabanayo, kadibna marka ay soo
diyaariyaan waxa la qabanayo ayay soo hordhigaan ardaaga, kadibna ardaaga
ayaa ogolaada, intaa kadibna qofkasta oo ardaaga ka mid ahi, wuu ka soo qayb
galaa qaadhaanka, iyadoo aan loo xadidayn inta uu bixinaayo, waxaana lacagta
lagu shubaa gudoomiyaha guddi hoosaadka Mashruucaa loo xilsaaray, kadibna
wuxuu ku wareejiyaa guddiga sare ee ururka. Waxa kale oo iyaguna
Caawimooyinka iyo waxqabadka dalkooda ka qayb qaata, dadka reer Somaliland
ee debedaha ku nool ee aan ku jirin Somaliland Forumka, kuwaas oo mararka
qaarkood nagala qayb qaata wixii dhaqaale ee aanu ururinayno. Marka horena
waxqabadkayagu wuxuu ku salaysan yahay daraasad, kadibna waxa la isku saleeyaa baahida meesha taal iyo dhaqaalaha la ururinayo.
S: Qaab dhismeedkiina Maamul waa sidee?
J: Qaab dhismeedkayaga Maamul wuxuu ku qeexan yahay Xeerka noo degsan,
waxaana na hogaamiya guddi sannadkiiba ma la soo doorto oo ay ka mid yihiin;
Gudoomiye, Gudoomiye-kuxigeen, Xoghaye, Khasnaji iyo Nin la-taliye ah, hase
yeeshee gudoomiyaha, gudoomiye-ku xigeenka iyo Xoghayaha ayaa ah guddiga ugu
sareeya, waxaana weheliya labo xubnood oo khasnadda ah iyo nin la-taliye ah,
waxa kale oo aanu leenahay 7 guddi-hoosaad oo rasmi ah, kuwaas oo kala
qaabilsan arrimo kala duwan sida: Caafimaadka, Waxbarashada, Xoolaha,
Dhaqaalaha, IWM.
S: Sidee u doorataan Madaxdiina?
J: Sannadkiiba waxa la doortaa Madax cusub iyo gudoomiye cusub. Afartii
sanno ee u dambeeyeyna waxa isbedelay afar gudoomiye oo uu kii u dambeeyey
hadda xilka hayo, laakiin Somaliland Forum, waa meel xilka laga cararo ee
aan lagu soo cararin, ragga xilalka soo qabtayna mid walba waa lala baryey
ama lagu khasbay.
S: Qorshaha ma idiinku jirtaa in aad Lixdiina boqol ee Somaliland Forum, hal
mar meel isugu timaadaan?
J: Aad baanu arrintaa uga doodnay, una jeclaysanay in aanu dadka iska barano, laakiin ilaa haddana nooma suurta-gelin, waxaase laga yaabaa in ay
mar uun noo suurta-gasho.
S: Shuruudaha ururkiina lagu soo geli karo, maxaa ka mid ah?
J: Labada Shuruudood ee ugu horreeya waxa weeye, in aad u dhalatay dalka
Somaliland iyo in aad aaminsantahay qaddiyadda Madaxbanaanida Somaliland iyo
Ta saddexaad oo ah, in aad ku dhaqmayso ama u hogaansamayso xeerarka iyo
mabaadiida ururku leeyahay.
S: Ma noo sheegi kartaa tiradii ugu badnayd ee Somaliland Forum ah ee meel
ama kulan isugu timaadda?
J: Marka laga yimaaddo dadka magaalo ku wada nool ee gooni isu yaqaan,
tiradii ugu badnayd ee dalal kala duduwan ka kala socda, waxa igu maqaalo ah
in ay ku kulmeen Hargeysa, ayna ahaayeen Shan xubnood oo ka kala yimi Yurub
iyo Ameerika, haddii ay tiro intaa ka badani jirtana, koleyba kama badna
toddoba ilaa sideed qof.
S: Ma laga yaabaa ururkiinu inuu mustaqbalka dhow u xuubsiibto
urur-siyaasadeed?
J: Marka hore, waxaan leeyahay lagama yaabo in ay taasi dhacdo, waayo haddii
ayba dhacdo in la soo jeediyo aynu urur-siyaasadeed noqono, waxa imanaysa in
aanay dadka maanta ururka ku jira intooda badani diyaar u ahayn taa, maxaa yeelay? Waa dad kala duruufo duwan, shakhsiyan iyo feker ahaanba, sidaa
awgeed ururku diyaar uma aha inuu isu rogo urur siyaasadda u ban-baxa.