Aqalka Sare Ee Baarlamaanka Ingiriiska Oo Xukuumadda
Tony Blair Wax Ka Weydiiyay Xayiraadda Xoolaha Ee Somaliland
Madaxweyne Ku Xigeenka Puntland Oo
Dagaaladii Dhexmaray Maleeshiyadiisa Iyo Ciidanka Qaranka Somaliland Ku
Eedeeyey Inay Ka Dambeeyeen Dad Reer Muqdisho Ah
Muwaadin Somalilander Ah Oo Hindisay
Bamka Biyaha Soo
Saara Oo Ku Shaqaynaya Awooda Dabeysha
Baabuur Itoobiyaana Iyo Ciidankii
Saarnaa Oo Shufbeelay Iyo
Ciidamo Isku Dhiibay Kooxaha Wax Iska Caabinta Muqdisho
Gaadhi Laga Buuxiyay Waxyaabaha Qarxa
Oo Lala Beegsaday
Fadhiisin Ay Ciidamada Itoobiya Ku Leeyihiin Muqdisho
Geeridii macalin R.R. Darlington
Ayax Ku Habsaday Degmada Faraweyne Iyo
Degaamo Kale
Oo Ka Tirsan Gobolka Hargeysa
Guddidii Golaha Wakiiladu U Saaray
Cabudhinta Saxaafadda Oo Kulan La Yeeshay Taliyaha Ciidanka Bileyska
Maxkamadda Sare Ee Somaliland Oo Xukun
Dil Iyo Xadhig
Isugu Jira Ku Ridday Xubnihii Falalka Argagixiso Ka Fuliyey Somaliland
“Damaca siyaasiga ah ee aan leeyahay
waa ka xisbigayga Kulmiye. Maalinta ay ii gadmayso damacayga siyaasiga ahi
waan soo bandhigi doonaa"
Waraysi khaas ah oo Golisnews la yeelatay Muj. Maxamed Kaahin
Allaybaday: Roobab Khasaare
Gaadhsiiyay In Ka badan 70
Haro Biyood, Bustaano Kalena Baabi’iyay
Aayihii Dalkow Uuraysatee Yaa Kaa
Umulin?
By Ugaas Barde
|
|
Aqalka Sare Ee Baarlamaanka
Ingiriiska Oo Xukuumadda Tony Blair
Wax Ka Weydiiyay Xayiraadda Xoolaha Ee Somaliland |
London. April 20, 2007 (Haatuf) – Lord Avebury oo xisbiga
Liberal Democrat ugu jiray aqalka sare ee Odayaasha dalka Britain, ayaa
xukuumadda Tony Blair wax ka weydiiyay xayiraadda Sucuudigu ku soo rogay
xoolaha Somaliland uga dhoofa.
Mudanahan ayaa su’aashaas waxa uu weydiiyay gabadha la yidhaahdo Baroness
Amos oo metelaysay xukuumadda Britain, isagoo intaas ku daray inuu nuqul
laga dheehan karo mashruuca JNA, waxaanu yidhi: “Ma jiraan wax horumar ah
oo laga sameeyay xalinta cunaqabataynta xoolaha Somaliland ee ay ku soo
rogeen wadamada carabta iyo in laga heli karo maktabadda Ingiriiska Nuqul
laga dheehan karo macluumaadka JNA oo si gundheer uga waramaya barmaamijka
dib u dhiska iyo dib u habaynta Somaliland ee dhawaan guddida JNA
daraasada ka samaysay?”.
Baroness Amos ayaa iyadoo ka jawaabaysa su’aasha Lord Avebury waxay tidhi:
“Xoolaha la joojiyay dhamaantood waxay ka siinaayeen Somalida oo dhan,
waxaana xayiraada laga qaaday sanadkii 2006, laakiinse waxa taas ka
dambaysay xanuunka Rift Valley oo billawgii sanadkan ku soo noqday
meelihii lagu arkay berigii hore, taas oo ku keliftay Sucuudiga iyo wadamo
kale oo carbeed inay joojiyaan xoolaha Somalida.”
Ms. Baroness Amos waxa kale oo ay intaas raacisay in wadamada Yurub ay
wadaan sidii ay u abuuri lahaayeen istiraatijiyad mucaawinooyin waxtar leh
lagu siinayo Soomaalida iyo sidii kalsooni buuxda xoolaha Somaalida loogu
soo celin lahaa, “talaabooyinkaasna waxa ka mid ah sidii loo heli lahaa
adeeg aan kharash badan ku kicin isla markaana sugaya caafimaadka xoolaha,
in la horumariyo daryeelka xoolaha Somalida ayaa qayb kaga jirta mashruuca
JNA ee loogu talo galay dib u dhiska iyo qorshaha horumarineed ee
Soomaalida. Macluumaadka ay JNA soo ururisay waxay ka koobnaayeen lix
qaybood waxaana laga heli karaa internet ka, hawshuna imika way socotaa oo
waxa isku dubaridkeeda u xilsaaran World Bank ka iyo UNDP oo loogu talo
galay qaybaha maamulada Soomaalidu ka kooban yihiin barmaamijka ka dib iyo
qorshaha horumarineed kaas oo la filayo marka la soo dhamaystiro
macluumaadka in iyagana website-ka la soo galin doono” ayay hadalkeena ku
soo xidhay. Top
Madaxweyne Ku
Xigeenka Puntland Oo Dagaaladii Dhexmaray Maleeshiyadiisa Iyo Ciidanka
Qaranka Somaliland Ku Eedeeyey Inay Ka Dambeeyeen Dad Reer Muqdisho Ah |
Boosaso, April 20, 2007 (Haatuf) - Madaxweyne ku-xigeenka
Maamulka Puntland ee Somalia Xasan Dahir Afqudhac ayaa sheegay in
dagaaladii dhawaan ku dhexmaray maleeshiyada maamulkiisa iyo ciidanka
Qaranka Somaliland degmada Dhahar ee gobolka Sanaag ee Somaliland inay ka
dambeeyaan dad reer Muqdisho ah oo Hargeysa ku sugan, kuwaasi oo doonaya
inay ku bur-buriyaan dawladda Imbagathi iyo maamulka Puntland.
Afqudhac waxa uu sidaa ku sheegay hadal uu ka jeediyey khudbad uu ka
jeediyey shir ka dhacay magaalada Boosaaso 17/04/2007, oo lagaga hadlayey
sidii loo sugi lahaa ammaanka magaalooyinka Garoowe iyo Boosaaso ee
maamulka Puntland.
Waxaanu Af-Qudhac isaga oo arrintaasi ka hadlaya yidhi. "Waxaa dagaalkii
Dhahar ka masuul ah oo dabada ka wada reer Muqdisho oo hadda ku sugan
Hargeysa. Kuwa dagaalka horinaya waa kuwo aan doonayn oo ka soo horjeeda
dawlada Soomaaliya, waxanay ka shaqaynayaan sidii loo wiiqi lahaa dawlada
federaalka, markaa maadaama aan anagu dawlada taageerno ayaa la doonayaa
in Puntland dhibaato loo gaysto"
Waxa kale oo uu Af-Qudhac sheegay inay dagaalada Dhahareed ee Somaliland
iyo Puntland ka dambeeyaan dawlado shisheeye oo aanu magacaabin.
Madaxweyne ku xigeen Af-Qudhac, isaga oo hadalkiisa sii wata waxa uu yidhi
"Ma aha cidda la soo weeraray madaxweynwaynahayaga, kuxigeenka oo aniga ah
iyo dawalada Puntland, laakiin waxaa la doonayaa in la burbuiryo waa umada
Puntland".
Hadalka madaxweyne ku xigeenka Puntland waxa uu ka dambeeyey, ka dib
markii ay magaalada Dhahar dagaalo ku dhexmareen maleeshiyadda Puntland
iyo Ciidanka Qaranka Somaliland 9/04/2007 iyo 12/04/2007, halkaasi oo ay
ciidanka Qaranka Somaliland gebi ahaanteedaba gacanta ku dhigeen
12/04/2007, isla markaana ay gaadheen laamida u dhaxaysa Boosaaso iyo
Garoowe ee maamulka Puntland, balse ay markii dambe ka soo baxeen, ka dib
markii sida uu sheegay Wasiirkii hore ee Gaashaandhiga Somaliland sidaasi
ku amray.
Top
Muwaadin
Somalilander Ah Oo Hindisay Bamka Biyaha Soo
Saara Oo Ku Shaqaynaya Awooda Dabeysha |
Hargeysa, April 20, 2007 (Haatuf) – Bam aan noociisa hore
loo arag oo ku shaqaynaya dabaysha ayaa farsamadiisa laga hindisay markii
u horeysay taariikhda Somaliland.
Bamkan oo saacadii soo saaraya 6m3 waxa lagu farsameeyey Geerash ku yaala
magaalada Hargeysa oo magaciisa la yidhaahdo Modern Technology Workshop,
waxaana ikhtiraacay Engineer reer Somaliland ah oo magaciisa la yidhaahdo
Eng. C/Raxmaan Cali Aadan, kaasi oo ku shaqeeya farsamada gacanta.
Weriye ka tirsan Haatuf oo Bamkan cusub ku arkay meesha la yidhaahdo
Qadhiidha oo ku taala duleedka galbeed ee tuulada Abdaal ee degmada
Mandheera ee gobolka Saaxil, oo bamkan tijaabo ahaan loo geeyey beero
halkaasi ku yaala.
Sida u sheegay Weriyaha Haatuf oo halkaasi booqday shalay, ninka masuulka
ka ah beerta tijaabada loo geeyey bamka ayaa u sheegay in bamkani muddadii
uu tijaabada ku jiray oo todobaad ahayd uu kaga raystay mishiinkii
shidaalka isticmaali jiray ee uu beerta ku waraabin jiray oo kharash badan
shidaalkiisu ku kici jiray, isla markaana uu bamkan cusub ee dabaysha ku
shaqaynayaa uu lacag la’aan ku soo saarayo intii uu soo saari jiray
mishiinkii uu shidaalkiisa lacagta badan ku bixin jiray.
“Bamkani waxa uu ka samaysan yahay dhisme biro la taagay oo Tower ah,
madaxana ay kaga rakiban tahay marawaxad weyn oo ay dabayshu wareejinayso,
iyada oo marwalba xagga ay dabayshu ka jirto iskeed iskugu jeedinaysa,
iyada oo wareega dabayshu ku samayso marawaxadaasi soo bam garanayso
biyihii mishiinku ceelka ka soo tuuri jiray”. Sidaa waxa ku waramay
Weriyihii Haatuf ee goobtaasi booqday oo sifaynaya bam dabayleedkan cusub
iyo sida uu u shaqaynayo.
Hase yeeshee, Eng. C/Raxmaan Cali Aadan oo ah ninkii hindisay bamkan ayaa
isaga oo ka waramaya waxa uu yidhi. “Maaha markii koowaad ee aan sameeyo
bam noocan oo kale ah, waxa aan hore u sameeyey sannadkii 2000, iyada oo
ay waqtigaasi igu maal-gelisay hay’ad waqtigaasi beeraha ka shaqayn jirtay
oo magaceeda la odhan jiray Action North Sud, nasiib darrose muu noqon
kaasi mid midho dhala, sababta oo ah, markii la geeyey beer ku taala
galbeedka Hargeysa, ayaa isaga oo si fiican u shaqaynaya ujeedo kastaba ha
ka lahaadeen’e waxa ay igu yidhaahdeen burburi. Balse intaasi kagama
hadhin ee waan sii waday, nasiib wanaag, hadda waxa aan dhawaan ku
guulaystay inay ii rumawdo riyadaydii ahayd in aan tamaraha dabiiciga ah,
sida dabaysha, aan uga faa’iideeyo, iyada oo aan bamkan aad aragto ee
dabaysha ku shaqaynaya hirgeliyey, waqtigana tijaabadii ayuu ku jiraay’e,
marka ay dhamaato waxa aan ku marti qaadi doonaa masuuliyiinta dawladda ee
ay khusayso, cid kasta oo tala ku kordhinaysana waan soo dhaweynayaa”.
Dalad ay ku bahoobeen ururada beeralayda bariga Hargeysa oo magaceeda la
yidhaahdo Iskaashatada Beeralayda Bariga Hargeysa, oo shalay iskugu yimid
goobta ay ku taalo beerta bam dabayleedku tijaabada kaga jiro ayaa aad ugu
bogay, kuna tilmaamay inuu bamkani yididiilo geliyey beeralayda, oo awal
ka rajo xumaa sida ay ugu sii shaqayn karaan matoorada oo maalin walba
qiimaha laga iibiyo shidaalkiisu sare u sii kacayo.
“Waa cusub ayaa noo beryay, Ilaahay baananu ugu mahad naqaynaa, ninka
hindisayna waanu ku hambalyaynaynaa, waxaanu nahay dhawr iyo toban urur oo
ah beeralayda bariga Hargeysa, muddo 20 sannadood ahna waxa maalinba
maalinta ka dambaysa nagu sii kacayey qiimaha shidaalka matoorada aanu
beeraha ku waraabsano, taasi oo aanay cidina naga caawinin, isla markaana
hamad jab nagu haysay, iyada oo aanaan sannadkaa galay khasaare mooyee
aanaan faa’iido kala kulmin, waayo biyaha waanu iibsanaa iyada oo ceelkii
beerahayaga ka qodan yihiin, taasi oo aan ula jeedo shidaalka qaaliga ah
ee aanu sida joogtada ugu shubno mishiinada biyaha ka soo saara ceelasha.
Sidaasi darteed bamkan cusubi wuxuu soo nooleeyey rajadayadii, oo waad na
aragtaa oo waxaas oo beeralay ahi waxay ka kala yimaadeen deegaamada
gobolada Hargeysa iyo Saaxil, anaga oo ilaa maalintii la keenay bamkan ka
qoob qaadin ee aanu sahaminaynay sida uu u shaqaynayo, waxaananu ku
qanacnay inuu yahay mid wax weyn ka taraya ama aanu kaga raysanayno
culayskii dhaqaale ee qiimo bararka shidaalku nagu hayay, markaa waxaanu
leenahay, dawladda Somaliland iyo hay’adaha kale ee caalamiga ah ee ka
shaqeeya horumarinta beeraha inay muhandiskan gacan nagala siiyaan sidii
looga faa’iidayn lahaa bamkan cusub ee cawo qabahani noo hindisay”. Sidaa
waxa yidhi, Xasan Saqadhi oo ah Gudoomiyaha Dalada ururada Beeralayda
Bariga Hargeysa oo ka hadlayey bamkan cusub ee tijaabada ku jira oo uu ku
tilmaamay in muwaadinkii hindisay lagu dhiirigeliyo.
Waa markii ugu horeysay ee bam noocan oo kale ah dalka laga hindiso, iyada
oo uu weliba hindisay Eng. Wadani ahi, sidaasi darteed, si loogu
dhiirigeliyo inay muwaadiniinta kalena hindisayaal horumarineed u keenaan
waxa lagama maarmaan ah in taageerada uu u baahan yahay la siiyo, isla
markaana lagu dhiirigeliyo sidii uu u dedaalkiisa intaasi uga kordhin
lahaa. Top
Baabuur
Itoobiyaana Iyo Ciidankii Saarnaa Oo Shufbeelay Iyo
Ciidamo Isku Dhiibay Kooxaha Wax Iska Caabinta Muqdisho |
Muqdisho, April 20, 2007 (W. Wararka) – Baabuur ay
saarnaayeen ciidamo Itoobiyaana ayaa ku burburay agagaarka Jaamicadii
lofoole ee degmada Afgooye goblka Shabeelaha Hoose ka dib markii ay ku
qarxday miino jidka lagu aasay.
Qaraxan ayaa lagu tilmaamay kii ugu baaxadda weynaa ee ay ciidamada
Itoobiya kaga sugan Soomaaliya ay la kulmaan mudadii ay ku sugnaayeen
dalkaasi.
Khasaaraha dhabta ah ee uu qaraxani u geystay ciidamada Itoobiya ayaan la
sheegay balse dad goob joog ahaa ayaa saxaafadda u sheegay inaanay
baabuurkan cidi ka badbaadin, sababtoo ah waxa ka kacay dab aad u xoog
weyn baabuurkiina waxa uu noqday dambas.
Waxa la sheegay inay ciidamada Itoobiyaanka ah oo ku sugnaa goobta uu
baabuurkaasi ku gubtay ay rasaaseeyeen mid ka mida basaska dadweynuhu
raacaan oo ahaa nooca loo yaqaan caasiga oo wadadaas marayay, kaas oo
dhaawac ka soo gaadhay afar ka mida rakaabkii baabuurkaasi, dadka ku
dhaawacmay rasaastaas waxa ka mid ah gabadh yar oo 2 jir ah oo dhaawac
helis ahi soo gaadhay.
Ciidamada Itoobiya ee ku sugan Soomaaliya ayaa la sheegay inay xaaladoodu
adagtahay taas oo keentay inay qaar ka mid ah ciidamadaasi ka firdhadaan
cutubyadii ay ka tirsanaayeen isla markaana doonyo ugu baxsadaan xagga
dalka Yemen.
Dhanka kale baabuur ay lahaayeen ciidamada Imbgathi oo qori weyni saaran
yahay iyo ciidamo ayaa isku dhiibay kooxaha wax iska caabinta beelaha
hawiye xili uu dagaal aad u qadhaadhi Muqdisho ka soconayay.
Baabuurkan oo noociisu ahaa TM ayaa waxa saaraa ciidan lagu qiyaasay 50
askari iyo qori Suuga, arintan ayaa dhacday ka dib markii ciidamada u
daacadda ah dawlada ku meel gaadhka ah ee Soomaaliya uu dagaal faraha
lagaga gubtay ku qabsaday degmada Wardhiiglay ee magaalada Muqdisho ka dib
markii ay iska horyimaadeen ciidamada lagu magacaabo wax iska caabinta ee
beelaha dega magaalada Muqdisho. Dagaalkan ay ciidamadu isu
dhiibeen ayaa waxa uu socday mudo kooban oo saacad ah halkaasi oo la
sheegay in khasaare balaadhan la gaadhsiiyay ciidamada Cabdilahi Yusuf.
Dhanka kale kooxaha ka soo horjeeda ciidamada dawladda iyo kuwa Itoobiya
ayaa aad u soo dhoweeyay arintan isla markaana dhoola tus balaadhan ka
sameeyay qaar ka mida wadooyinka magaalada Muqdihso meelaha ay iyagu
gacanta ku hayaan gaar ahaan jidadka Wadnaha, 30ka iyo warshadaha.
Dhacdadan lama filaanka ah ilaa hadda dawladda ku meel gaadhka ahi kamay
hadlin wax war ahna kamay soo saarin arintan oo si weyn looga dareemayay
maalinkii shalay magaalada Muqdisho.
Arintana waxa ay ku soo beegantay xili ay dagaalo ba’ani ka soo
cusboonaadeen magaalada Muqdisho. Top
Gaadhi Laga
Buuxiyay Waxyaabaha Qarxa Oo Lala Beegsaday
Fadhiisin Ay Ciidamada Itoobiya Ku Leeyihiin Muqdisho |
Muqdisho, April 20, 2007 (Haatuf) – Gaadhi laga soo
buuxiyay waxyaabaha qarxa oo uu watay nin naftiisa huray ayaa lagu
qarxiyay fadhiisin ay ciidamada Itoobiya ku lahaayeen xeradii taliskii
hore ee ciidanka Asluubta ee magaalada Muqdisho, halkaas oo la sheegay
inuu qaraxaasi sababay dhimasho iyo dhaawac farabadan.
Wax yar kadib qaraxaas ayay kooxaha wax-iska-caabinta ee magaalada
Muqdisho waxay la dhaceen goobta gaadhigaas lagu qarxiyay qoryaha
hoobiyeyaasha loo yaqaan, kadibna waxay ciidamada Itoobiya ee halkaas ku
sugnaa ay rasaas oodda kaga qaadeen xaafadihii ku dhowaa taliskii hore ee
Asluubta ee magaalada Muqdisho, waxaana halkaas waxyeelo ka soo gaadhay
dadkii rayidka ahaa ee xaafadahaas degaana.
Ilaa iyo hadda lama sheegin khasaaraha soo gaadhay ciidamada Itoobiyaanka
ah ee deganaa xerada Asluubta, iyadoo la sheegay in gaadhiga goobta lala
beegsaday inuu watay nin Soomaali ah oo naftii hure ah, kaas oo ku dhintay
goobta uu isku-qarxiyay.
Qaraxan ayaa ahaa kii labaad ee maalintii shalay lala beegsado ciidamada
Itoobiya ee dagaalku ku dhexmarayo magaalada Muqdisho kooxaha
iska-caabinta, waxaanu qaraxa ka dhashay kadib markii gaadhi nooca
uuraalka loo yaqaan oo ciidamo Itoobiyaan ah siday kana dhinaca magaalada
Afgooye, ayaa miino kaga qaraxday xaruntii Jaamacadda Lafoole oo u
dhaxaysa Muqdisho iyo Afgooye, kaas oo ay khasaare ka soo gaadhay ciidanka
Itoobiya.
Dagaalada maalintii shalay ka soo cusboonaaday xaafado ka mid ah waqooyiga
magaalada Muqdisho, ayaa waxay wararku sheegayaan inay ku dhinteen dad
tiradoodu ka badan tahay 20 qof, halka boqol qof oo dhaawac ahna la keenay
Cusbitaalada Madiina iyo Keysaney oo ku yaal magaalada Muqdisho,
dagaaladaas oo u dhexeeya ciidamada Itoobiya iyo kooxaha Iska-caabinta
ayaa waxaa laysku adeegsaday madaafiic xoog badan oo ay ciidamada
Itoobiyaanku ku garaacayeen meelo ka mid ah waqooyiga Muqdisho, halka
kooxaha iska-caabinta madaafiicda hoobiyaha ay la dhaceeyeen fadhiisimada
ciidamada Itoobiya iyo kuwa Mbagathi, iyadoo goobaha ay hoobiyeyaasha la
dhaceen kooxaha iska caabintu ay ka mid yihiin xarunta Madaxtooyada Villa
Somalia, Wasaarada Gaashaandhigga iyo taliskii hore ee ciidanka Asluubta.
Madaafiicda shalay labada dhinac isweydaarsanayeen ayaa la sheegay in hal
madfac oo ka mid ahi uu goob keliya ku dilay 8 qof oo rayid ah, madfacaas
oo la rumaysan yahay inay ciidamada Itoobiyaanku ka soo rideen xarunta
Madaxtooyada Villa Somalia waxaa la sheegay inuu ahaa nooca BM-ka la
yidhaahdo.
Afhayeen u hadlay odayaasha beelaha Hawiye ee magaalada Muqdisho, ayaa
wuxuu ku eedeeyay ciidamada Itoobiyaanka inay burburiyeen xabad-joojintii
ay hore labada dhinac u kala saxeexdeen, isla markaana ay weerar ku soo
qaadeen fadhiisimada ay ciidamada wax-iska-caabintu ay deganaayeen.
Afhayeenkaasi wuxuu intaas ku daray in maadaama ay Itoobiyaanku heshiiskii
ka baxeen ay maleeshiyada beelaha Hawiye waxa keliya ee la gudboon ay
tahay inay is-difaacaan.
Dagaalkan shalay ka cusboonaaday Muqdisho, oo ahaa mid aad u culus ayaa
socday ilaa xalay caweysinkii, hase yeeshee habeenkii xalay ayaa magaalada
laga maqlayay rasaas goos-goos ah, lamana sheegin wax waan-waan ah oo lagu
joojinayo dagaalkaas, iyadoo wararku sheegayaan inay ciidamada Itoobiya ku
xidheen sii socodka wada-hadaladii odayaasha Hawiye iyo saraakiisha
Itoobiya u dhexeeyay, taas oo ay ku xidheen inay wada-hadalada ka soo
qayb-galaan saraakiisha hogaaminaysa kooxaha dagaalyahaniinta Muqdisho
kula dagaalamaysa.
Maaha markii koowaad ee qofkii naftii-hure ahi isku qarxiyo goobaha ay
ciidamada Itoobiya ka degan yihiin magaalada Muqdisho, waxaana dhacdadan
shalay ka horeysay markii uu nin naftiisa biimeeyay uu gaadhi waxyaabaha
qarxa uu ka soo buuxiyay isku qarxiyay fadhiisin ay ciidamada Itoobiya ku
lahaayeen meesha la yidhaahdo Ceel-cirfiid oo ka mid ah waqooyiga Muqdisho. Top
Geeridii
macalin R.R. Darlington |
The somali voice Cadiff Mudane R.R Darlinton oo ku Magac
dheeraa (Gacma Dheere ) wuxuu dhawaan ku geeriyooday
Dalka Wales Gaar Ahaan Tuulada La Yidhaa Aberdovey Oo
ku Toosan Waqooyi Galbeed Ee dalka
Wales, Dalington Waxa Uu Asalkiisu Ka Soo Jeeday Ingriis Wuxuna Mudo Aad u
Dheer ku sugnaa dalka Somaliland, Sababaha Keenay Somaliland Oo Ay Kamid
Ahaayeen Geesinimo Ay Muujiyeen Askarta Somaliland Oo dhinac dagaalamaysay
ciidanka ingriiska uuna hogaaminayaay Mudane Darlington kaas oo Ay La
Galeen igriisku Dagaal Culus dalka (Barma) oo ku tala Qaarada Asia . ugu
horayntiina waxa uu hadafkiisu
ahaa markuu somaliland yimi marxuunku Inuu horumariyo Waxna Baro Dhalintii
Reer Somaliland Una Sida lasheegay ku Horeeyay ( Camuud) Wakhti Yar
Kadibna Uu u Usoo wareejiyay Iskuulkii (Sheikh)Oo Wakhtigaa Aanay ka
Dhisnayn Dugsiyada Sare,.Halkaasuuna Macalin ka Ahaa kana midha dhaliyay
wax qabadkiisii,
Waxaa mudane Darlinton la Aasi Doono Maalinta Jimcaha,
Halkaasoo Ay ka Qayb Gali Doonaan Mudanayaal ka Socda Jaaliyada Somaliland
ee ku dhaqan dalka wales Oo ay Wehelin doonaan shacabka reer somaliland
cidii isxilqaanta
Uuna horkacaayo gudoomiyihii hore (SSE) Eid ali salaan Oo ka Mid Ahaa
Ardaydii uu Waxbaray Marxuunku sidoo kalana caawin jiray ilaa intuu Eid
dhamaystay heerkiisii jaamacadeed.Hase Ahaatee Wakhtigu iima Saamixin
Inaan Eid Wax Kasii Waydiiyo Taariikh Nololeedka Marxuunka Oo Fidsan .
Balse Uu Carabka Ku Yara dhuftay In Dadbadan Oo Mudane Darlington Wax
Soobaray Ay Maanta Joogaan Ayna Fiicantahay Xaqna uu Uugu Leeyahay in
Qofkii awoodi Karaa Ka Qayb Qaato Macalinka aaskiisa , Waxa Madasha Lagu
Aasayo macalinka Diyaar u Ah Wiil Uu Adeer U Yahay Macalinku. Sidoo kale
Waad la xidhhidhi Kartaa Eid ali Oo Siduu Noo Sheegay ka Qayb Qaadan Doona.
Waxaanaad kala xidhiidhaa Kartaa ciwaanka iyo numbarada hoos ku xusan.
kalana soco wargayska thesomalivoice oo goob joog ka ah aaska macalinka.
waxaana hubaala inaanu idiin soo tabino sida ay reer somaliland uga soo
qayb galaan xabaasha
Wakhtiga :12.40pm jimcaha
Taariikhda: Jimcaha 20ka April 2007
Ciwaanka: at St. Peter's Church, Aberdovey, in west Wales
Mr. Gabriel: 01654 711091
Richard: 01787 227500
Eid : 07971531761
abdi: 07951347052 Top
Ayax Ku
Habsaday Degmada Faraweyne Iyo Degaamo Kale
Oo Ka Tirsan Gobolka Hargeysa |
Hargeysa, April 20, 2007 (Haatuf) – Ayax guuraya ayaa ku
habsaday labo saddexdii maalmood ee u dambeeyey la sheegay in ku habsaday
deegaanka degmada Fara-weyne iyo nawaaxigeeda.
Sida ay Haatuf u xaqiijiyeen qaar ka mid ah dadka ku nool degmada
Fara-weyne, ayaxan ayaa isagoo raabo raabo isu daba socda ku soo
qul-qulaya deegaanka iyo tuulooyinka maamul ahaan hoos yimaada degmada
Fara-Weyne, halkaas oo uu fara baas ku hayo Beeraha iyo daaqa xoolaha ee
deegaankaasi. “Laba saddexdii maalmood ee u dambaysay waxa deegaanka
degmada Fara-weyne iyo nawaaxigeeda ku habsaday ayax raabo raabo ah, kaas
oo faro baas ku haya daaqii iyo dhirtii iyo beerihii deegaankaasi” sidaa
waxa yidhi Cabdi Cali oo ka tirsan dadka ku nool degmada Faraweyne oo
xalay Haatuf khadka telefoonka kula xidhiidhay, isaga oo jooga Faraweyne.
Waxaanu intaasi raaciyey in Ayaxani kaga yimid dhinaca Boorame, waxaanu
isaga oo arrintaasi ka hadlaya yidhi. “Ayaxan waxa uu ka yimid jihada
dhinaca gobolka Boorame, halkaas oo loo malaynayo in Ayaxani ka mid yahay
mid dhawaan gobolkaasi Boorame lagu sheegay inuu isna ku habsaday”.
Hase yeeshee, mar Cabdi la weydiiyey Ayaxani ma u egyahay mid guuraya oo
muddo ku sii hakanaya deegaankaasi waxa uu ku jawaabay “Ayaxani mid si
fudud u guuraya maaha. Ayaxani mid deegaanka mar qudha wada yimid, balse
waa mid marba marka ka dambaysa raabo raabo iskaga daba imanaya ilaa hadda
wuu joogaa”.
Xawliga ayaxani u socod ayaa sida la sheegay cabsi weyn laga qabaa inuu ku
baaho guud ahaan deegaanka gobolada iyo degmooyinka Somaliland oo dhan,
iyada oo isla shalay Ayaxani ku degay meelo kale oo ka tirsan gobolka
Hargeysa, jiida deegaanka Haleeya, isaga uga gudbay dhinaca waqooyi
galbeed ee magaalada Hargeysa.
Maaha markii ugu horeysay ee sannadkan gudihiisa muddo ka yar bil gudaheed
Ayax lagu arko Somaliland hase yeeshee dabayaaqadii bishii March ayaa Ayax
noocan oo kale ah oo ka yimid dhinaca xeebta lagu arkay deegaanka galbeed
ee gobolka Awdal.
Ilaa hadda ma jiro wax hawlgalo ah oo ay xukuumadda Somaliland kaga
hortagayso ayaxan oo ay ku dhaqaaqday. Top
Guddidii Golaha
Wakiiladu U Saaray Cabudhinta Saxaafadda
Oo Kulan La Yeeshay Taliyaha Ciidanka Bileyska |
Hargeysa, April 20, 2007 (Haatuf) - Guddidii shirgudoonka
golaha wakiiladu ay dabayaaqadii bishii hore ee March u saareen Cabudhinta
saxaafadda iyo inay baadhis iyo dabagal ku soo sameeyaan qaabkii ay
ciidanka boolisku u soo xidheen 2/January 2007 suxufiyiinta Haatuf iyo
weerarkii ciidanka boolisku ku galeen xarunta wargeyska Haatuf ayaa
sheegay inay kulan xogwaraysiya kula yeeshay taliyaha ciidanka booliska
Maxamed Saqadhi Dubad xarunta golaha wakiilada.
Kulankan ay guddida baadhista xadhiga suxufiyiinta Haatuf ee golaha
wakiiladu ay la yeesheen Taliyaha ciidanka booliska Maxmed Saqadhi Dubad
oo ahaa kulan ay albaabadu u xidhnaayeen oo ku qabsoomay xarunta golaha
wakiilada ayaa la sheegay in xubnaha gudidu ay taliyaha ciidanka booliska
kulankaasi waxzx kaga weydiiyeen qaabkii ciidanka boolisku ku soo xidhay
2/January gudoomiyaha Haatuf Media Network Yusuf Cabdi Gaboobe,
Tifaftiraha Haatuf Cali Cabdi Diini iyo wariyaha Haatuf ee gobolka Odal
Maxamed Cumar Sheekh iyo talaabadii ay ciidanku ku galeen xarunta
wargeyska Haatuf.
Ilo xogogaal ah ayaa noo sheegay in gudida golaha wakiiladu ay taliyaha
ciidanka bilayska si adag ugala hadleen hab dhaqanada sharciga iyo
distoorka qaranka baal marsan ee ciidanka bilaysku ay xadhiga
muwaadiniinta u mareen iyadoo wax xalaalayn ama ogolaansho ah looga haysan
maxkamaddaha, taas oo guddida golaha wakiiladu la sheegay inay taliyaha
ciidanka u soo jeediyeen sidii sharciyada iyo qawaaniinta dadka loo
ilaalinlahaa isla markaana looga fogaan lahaa talaabo kasta oo sharciyada
baal marsan, isla markaana loo maro xadhiga mawaadinka sifo sharciya. Top
Maxkamadda Sare
Ee Somaliland Oo Xukun Dil Iyo Xadhig
Isugu Jira Ku Ridday Xubnihii Falalka Argagixiso Ka Fuliyey Somaliland |
Berbera, April 20, 2007 (Haatuf) –
Maxkamadda sare ee Somaliland ayaa doraad 18/04/2007 xukun kala duwan oo
isugu jira dil, xabsi daa’im, iyo xadhig u dhaxeeya 12 ilaa 20 sannadood
ku riday 25 qof oo loo heystay inay falal argagixiso ka fuliyeen
Somaliland.
25-kan qof oo isugu jira kuwo ku xidhan xabsiga Berbera iyo qaar iyaga oo
maqanba la xukumay, ayay maxkamadaha Rafcaanka iyo Gobolka Hargeysi ugu
rideen xukuno kala duwan.
Xubnahan xukunadu doraad ku dhaceen waxay isugu jiraan qaar la soo qabtay
19/03/2004 iyo kuwo markii dambe baadhis lagu soo qabtay, iyo weliba qaar
la qab-qabtay 23/09/2005, kuwaasi oo isugu jiray qaar laga soo qabtay guri
ku yaala xaafadda New Hargeysa oo iska horimaad hubka noocyadiisa kala
duwan la isku adeegsaday ku dhexmaray ciidanka bileyska, halka qaar kalena,
isla habeenkaa iyaga oo guryahooda hurda laga soo qab-qabtay, iyada oo
lagu xidhiidhinayo qolada bileyska dagaalku dhexmaray, iyada oo mid ka mid
ahna subaxdii dambe laga soo qabtay meesha la yidhaahdo Abdaal oo u
dhaxaysa Hargeysa iyo Berbera.
Kooxahan oo lagu soo eedeeyey inay falal argagixiso oo shaqaalaha ajnebiga
ah ee hay’adaha ka hawlgala Somaliland ku dileen iyo inay abaabulayeen
weeraro ka dhan ah doorashadii golaha Wakiilada Somaliland ee sannadkii
2005, waxa ay maxkamadaha gobolka iyo rafcaanka Hargeysi waqtiyo kala
duwan kala xukumeen, hase yeeshee maxkamadda Sare ee Somaliland ayaa
dhegeysiga eedaha loo haysto kooxdan hal mar u wada fadhiisatay.
Maxkamada amaankeeda ayaa aad loo adkeeyey dhageysiga dacwada ayaan loo
ogolayn dadka iyo saxaafada, hase yeeshe Sida ay tibaaxayaan warar lagu
kalsoon yahay oo aanu ka helnay ilo xogagaala oo u dhuun daloola Maxkamada
ayaa sheegaya inay Maxkamadu ku kala xukuntay 26 qof oo loo haystay inay
falal argagixiso ka fuliyeen Somaliland iyadoo qaarna maqan yihiin qaarna
ay joogan , xukun isugu jira dil iyo xabsi daa’in iyo xadhig u dhaxeeya 20
ilaa 12 sanadood.
Waxaanay Maxkamadu Dil toogasho ah ku xukuntay labada nin
1. jaamac Cabdi Ismaaciil [Kutiye]
2. Maxamed Cali Ciise
Sidoo kale waxay maxkamadu xabsi Daa’in ku xukuntay
1. Axmed Cali Samatar
2. Cali Muuse Maxamed
3. Daa’uud Saalax Iidle
4. Cali Maxamed Cawaale
5. Saalax Cabdalla Maxamed
Waxa kale oo ay Maxkamadu midkiiba Sideed iyo toban Sanadood ku xukuntay
dadkan:-
1. Maxamed Cabdi Xaamud [Jacfar]
2. Yaxye C/raxmaan Cali
3. Maxamed Aadan Cismaan [Shirwac]
4. Maxamed Aadan
5. C/raxmaan Jibriil
6. Faarax Cadde
Waxaanay maxkadu ku xukuntay Ragan labaatan sanadood oo xadhiga:-
1. C/raxmaan Maxamed Jaamac [Indha-cadde]
2. C/raxmaan Cismaan Yuusuf
3. Ibaahim Jaamac Afgaan [Maqan]
4. Axmed Cabdi Godane [Maqane]
5. Maxamed Caydiid
6. Ibraahin dheere
7. Sahal
Maxkamadu waxay laba iyo toban sanadood oo xadhiga ku xuntay raga kala ah:
1. Axmed Cali Xuseen
2. C/laahi Maxamed Axmed [C/laahi Gaab]
3. Muuse Cali Yuusuf
4. Maxamed Ibraahim Axmed [laba Qumacle].
5. Maxamed Sh. Ismaaciil Xasan.
Ragani waxay hore anbiil iyo rafcaan uga qaateen laba xukun oo ay ku kala
rideen Maxkamada rafcaanka iyo ta Gobolka Hargeysa, kuwaas oo ku xukumay
xukun isugu jira dil toogasho ah xabsi daa’in iyo xadhig kala duwan. Top
“Damaca
siyaasiga ah ee aan leeyahay waa ka xisbigayga Kulmiye. Maalinta ay ii
gadmayso damacayga siyaasiga ahi waan soo bandhigi doonaa"
Waraysi khaas ah oo Golisnews la yeelatay Muj. Maxamed Kaahin |
Golisnews waxa ay waraysi khaas ah la
yeelatay Maxamed Kaahin Axmed oo ka mid ah saraakiishii SNM, haddana ah
af-hayeenka xisbiga qaran ee Kulmiye ee Somaliland. Mujaahidku waxa uu
safar ku marayaa waddamada Yurub qaarkood, waxaannuna waraysigan la
yeelannay isaga oo jooga London, UK.
SUAAL: Maxamed Bal marka hore waxoogaa faahfaahin ah naga sii socodkaagan
aad UK ku timid waxa uu ku saabsanaa iyo waxa kaaga qabsoomay?
JAWAAB: Ujeeddada ugu weyn ee socdaalkaygani waxay markii hore ahayd iyada
oo aan martiqaad ka helay Ururka la yidhaahdo Somaliland Focus oo runtii
qayb weyn ka ciyaara Horumarinta iyo Ictiraaf doonka Somaliland, gaar
ahaan qaarada Yurub iyo weliba halkan oo ay ka jiraan UK. Waxay Somaliland
Focus door weyn ka ciyaareen ku casuumidda dad badan oo ajnebi ah in ay
goobjoogayaal ka ahaadaan doorashooyinkii ka dhacay Somaliland. Waxay kale
ee la shaqeeyaan ciddii kasta ee inala shaqaysa ee Ictiraafka wax inagala
qabata sida; Mudanayaal ka mid ah Baarlamaanka Ingiriiska iyo dad dawladda
Ingiriiska meelo kala duwan kaga jira. Somaliland Focus iyo Parliamentary
Groups-ka la shaqeeya Somaliland waxay si wada jir ah u wada qabteen
shirar ay ka wada qayb galeen saddexda xisbi qaran ee Somaliland, kaas oo
ka dhacay aqalka Baarlamaanka ee UK. Waxa shirarkaas lagaga tashaday sidii
caalamka sannadkan loo gadhsiin lahaa farriinta Somaliland, gaar ahaan
shirka Common Wealth ay yeelanayaan sanadkan. Waxaan la kulmay Maayaro
kala duwan oo magaalooyin kala duwan ka shaqeeya iyo golayaashooda
deegaanka sida Maayarka Tower hamlets oo ah xaafad ka mid ah London.
Waxaan kale oo la kulmay maayarada Warrington iyo Liverpool. Intaba
waxaannu kala hadalnay, ugana xog warrannay Xaaladda Somaliland ee maanta.
Jaaliyadaha meelahaas aannu maraynayna waxaannu mar walba ku
guubaabinayney in halkan ay degan yihiin ay wax ka qabsadaan,
wadankoodiina horumarkiisa ka qayb qaataan, annaga oo mahadcelin u soo
jeedinayney sida ay mar walba uga qayb qaataan dib u dhiska dalkooda, gaar
ahaan xagga dhaqaalaha, caafimaadka, waxbarashada iyo weliba ilaha kale ee
horumarineed. Sababaha aan u imid UK waxaa kale oo ka mid ahaa aniga oo ka
soo qayb galay Shirkii caalamiga ahaa ee Kulmiye ku yeeshay Ingiriiska oo
ay ka soo qayb galeen wufuud meelo kala duwan ka kala timid oo uu ku jirey
Gudomiyaha Xisbiga iyo xubno kale oo ka mid ah Guddida Fulinta oo ay sidoo
kale ka mid yihiin xubno ka tirsan Golaha wakiillada Somaliland. Shirkaas
waxaa lagu milicsaday oo dib loogu eegay Barnaamijyada Xisbiga iyo
siyaasaddiisa ku wajahan tayaynta iyo horumarinta maamulka iyo u
diyaargarowga sidii xisbigu u hanan lahaa hoggaanka dalka haddii Alle idmo.
SUAAL: SIDAY KUULA MUUQDAAN COLAADAHA CUSUB EE KA DHEX ALOOSMAY SOMALILAND
IYO PUNTLAND?
JAWAAB: Runtii arrinkani maaha colaaddii ugu horraysey ee dhex marta
Somaliland iyo Puntland. Waxay tan oo kale dhacday 2003-dii iyo 2004-tii.
Marka hore qaranka Somaliland falsafadaha uu ku soo caano maalay waxa ka
mid ah taabbogelinta iyo ilaalinta nabadgelyada, haddii ay tahay
deriskeenna iyo weliba innaga dhexdeenna.Somaliland qaran ahaan ma jiro
waxyeello iyo dhibaato ay ku hayaan Puntland, wax faragelin ah oo
Somaliland ay samaysayna ma jirto. Hase yeeshee, maamulka Puntland ilaa
waqtigii Cabdullahi Yuusuf joogey iyaga ayaa mar walba ambaqaada oo
bilaaba colaadihii meesha ka dhacay. Dhacdadan dhowaan Dhahar ka dhacday
waxba kama duwana kuwaas hore ee gardarrada ku salaysnaa. Tusaale waxaaba
kuugu filan mas’uul maalin dhoweyto u hadlayey Puntland oo ku celcelinayey
in Soomaalida arrimeheedu qabiil ku salaysan yahay, aanay suuragalna ahayn
in Somaliland dhulkaas la isku hayo xukunto. Waxaa u baahan in markaas
laga jawaabo: Waar tolow maxaa Cabdullahi Xamar ka doonay haddii reernimo
shaqaynayso? Hadallada noocaas ah iyo fekredaha ka danbeeyaa waa aragtiyo
siyaasi ah oo sabool ah oo aan wax nuxur ah lahayn, waa aragti laga
macnaysan karo haddii aynu nahay dadka Af-Soomaliga ku hadla midba midka
uu ka xog weynaado ha laayo. Waxay tanni la mid tahay arrinkii lagu
dabakhay dawladdii Maxamed Siyaad Barre ee Soomaalida badhna cadaabta u
samaysatay, badhna Jannada, waa fekerkii qabiilka ee dawladdaas burburiyey,
waana feker haddii uu soo noqdo colaad aan dhammaan ka abuuri kara dhulka
Soomaalidu degto oo dhan Sida kuwa haddaba Xamar ka socda. Somaliland
dulqaad badan bay ka samaysay arrinkan, haddase waxaa muuqata in
samirkaasi soo dhammaaday. Hadallada qayrul masuulnimadu ku jirto ee la
odhanayo Somaliland ma jirto ee uu ku cel-celiyo Cabdullahi Yuuusuf haddii
sidiisa ay u fekerayaan madaxda Somaliland, Waxaan kuu sheegayaa in
Colaaddu maanta ka socon lahayd Qardho iyo Boosaaso, isaguna meelahaas
ayuu ku dhuumaalaysan lahaa, Somaliland-se in badan bay baadi doontay
nabad ku wada noolaansho iyo derisnimo wanaag si ay horumarkeeda iyo kuwa
Soomaalida kale u xaq dhawrto. Marnaba Somaliland ugama dulqaadan karto
faragelin maamulka sheegta Puntland oo hadda ayba ku darsantay Ina Yey oo
leh annaga ayaa xoog wax ku qabsanayna. Somaliland ahaan waxaannu ka
damqanaynaa xanuunka iyo burbrurka dadka walaalaha ah, haddiise arrinku
marayo sida muuqata waxaa khasab noqonaya in tallaabo la qaado.
SUAAL: SIDEE U ARAGTAA XAALADDA GUUD EE SOMALILAND MAANTA KU SUGAN TAHAY?
JAWAAB: Horta wax badan oo xaaladda Somaliland ku soo kordhay dhawaanahan
ma jiraan. Tadawur iyo marxaladahii ay soo martay waynu ka wada
dheregsannahay. Waxay markii hore ku dhaqaaqday walaalayn iyo nabadayn
beelihii walaalaha ahaa ee taliskii Siyaad Barre colaadda kala dhex dhigay.
Haddana waxaabay maraysaa nabadgelyo hab nololeed qaangaadhey oo la odhan
karo xitaa waxyaabaha nabadgelyo xumada ah ee ka dhaca caasimadaha waaweyn
ee dunidu kama dhacaan Somaliland. Habeen walba dil baa ka dhaca London,
Somaliland xaggaa wayba kaga horaysaa. Waxaa muhiim ah in xirfadda
Booliska iyo hay’adaha kale la horumariyo. Waxaad mooddaa dhinaca kale in
shicibkii iyo dawladdii kala dheeraynayaan xaggii horumarinta iyo wax
qabsiga. Waxaad mooddaa in xukuumaddu ay gaabinayso oo dadka shicibka ahi
kaga horreeyo dib u dhiska iyo wax qabsiga. Bulshada rayidka ah iyo
ganacsiyada gaarka loo leeyahay ayaa xawli ku socda. Dadku Biriijyadii in
ay dhistaan oo Mishiinno beeraha u waraabiya la soo degaan ayay marayaan.
Dhaqaale ahaan kolley mushaharka shaqaalaha waxaa bixiya dawladda oo awood
ayaynu u yeelannay taas iyada oo dawlado innaga horreeyey laga kabo
mushaharka shaqaalahooda. Haddaba halkan hore ma looga socon karaa? Anigu
shaqsiyan waxaan qabaa in aad iyo aad hore looga sii socon lahaa. Waxaa
dhaqaaleheenna ragaadiyey maamul xumo iyo musuqmaasuq curyaamiyey
dhaqaaleheenna, waana cudur aad u halis ah oo ku dhex jira maamulka
xukuumadda. Hantida qaranka ayaa badh ku dhacaa gacanta mas’uuliyiinta
dawladda. Miisaaniyadda qaranka ee la soo bandhigaa waxaa cadaatay oo
Golaha wakiilladu soo baadheen, caddeeyeenna in Nus ka mid ah
Miisaaniyadda dawladdu ku dhacdo jeebabka Madaxweynaha iyo wasiirradiisa.
Waxaa wax laga weydiiyey arrimahaas Madaxweyne Riyaale uu sheegay in aan
waxbaba la haynin ee maxaa la musuqmaasuqaa? Arrinkaasi mid daacadda iyo
masuuliyadda ka fog weeye. Tusaale ahaan waxaa ku jitra Miisaaniyadda
qaranka, Waxay dekedda Berberi ku caawisaa Qaranka 300,000 oo doolar.
Waxaad is weydiin kartaa, tolow dekeddan ina caawinaysa yaa leh? Waxaad is
weydiin kartaa maxaa dekedda Berbera oo la og yahay inta ay le’eg tahay
iyo halka ay ku taallo sannadkii Somaliland uga manaafacaadsatay 300,000,
Boosaasona u soo saartay 50 Milyan oo doolar sannadkii? Maxaa keenay in
aan loo iibin karin laba wiish oo si fiican wax uga roga dekedda Berbera?
Siyaasadda dhaqaalaha ee Ina Riyaale maaha mid la socon karta dunida
casriga ah iyo baahiyaha jira. Anigu beri horena waan ka hadlay lacagta
dekedda waxaa jeebka ku shubta dad gaar ah oo uu Madaxweyne Riyaale ugu
horreeyo. Waxaan maqlaa inuu yidhaahdo anigu sidan baan meesha ugu imid.
Haddaba Musuqmaasuqu shalayna xaaraan buu ahaa maantana waa xaaraan.
Haddii aynu ictiraaf doonaynana waa in aynu soo bandhignaa hab maamul
nadiif ah oo cad oo xalaal ah. Adduunyada oo dhan baa ka dagaalamaysa
Musuqmaasuqa. Waxyaabaha dabraya Somaliland waxaa ka mid ah hab dhaqankaas
aan meelna kaga jirin nidaamka dawliga ah ee la xalaalaystay. Waxaa la
odhan karaa Riyaale debedda ayuu ka yahay geedi socodkii dimuqraadiyadda
ee aynu ku soo caano maallay. Dhinaca caddaaladda haddii aad eegto waxaa
xabsiga Mandheera lagu kashifay oo qol madow lagu xukumay suxufiyiin oo
waa la og yahay. Markaa waxaan filayaa in shacabka Somaliland iyo
xukuumaddiisu maanta is barteen.
SUAAL: Waxaa jira is maan dhaaf siyaasadeed oo ka aloosan doorashada
komishanka, adigu arrintaas sidee u aragtaa?
JAWAAB: Arrinkan Commission-ka horta iyo carqaladdan taagani waa arrin
abuuritaankeeda uu toos mas’uul uga yahay Madaxweyne Daahir Riyaale. Waxa
uu baal maray Riyaale habkii wadatashiga ee uu ku samaysmi lahaa
Commission-ka doorashooyinku. Riyaale waxa uu sidiisaba madax ka yahay
hay’adda fulinta ee Somaliland, Komishinkase madax kama aha. Komishinku
waa hay’adda garsoorta asxaabta siyaasiga ah xilliga lagu jiro
doorashooyinka, isla markaana ay ka shaqayso diyaar garaysona
doorashooyinka soo socda xilliga aan doorasho lagu jirin. Waana wax la mid
ah Golayaasha kale ee Somaliland. Madaxweynuhu waxa uu ka mid yahay
laamaha ay khusayso Komishinku, madaxse uma ah. Waxa uu madax u yahay
xisbi ka mid ah xisbiyada tartamaya, waana Guddoomiyaha Xisbiga UDUB sida
ay asxaabta kalena u leeyihiin guddoomiyayaashooda. Riyaale waxa uu
carqalad toos ah ku noqday habkii loo mari lahaa samaynta Komishinta. Waxa
caalamku si toos inoo gala xidhiidhaa waqtigan oo aan la ina aqoonsanayn
waa laba meelood; Waa Komishinka doorashooyinka iyo warbaahinta madaxa
bannaan, labadaba maanta carqalad ayuu ku yahay Ina Riyaale. Dareemada
hadda jira waxaa ka mid ah inuu la haysto meelihii uu lahaa sacabka ayaan
u tumayaa ee warbaahinta caalamka oo dhami sheegaysey, isaga yaana mas’uul
ka ah is maan dhaafkan hadda taagan. Isagoo ixtiraakiisa Madaxweynuhu leh,
waa in arrinka dhulka la dhigo oo la sameeyo Komishin iyo Garsoor madax
bannaan oo loo sameeyey si xisbiyadu u siman yihiin. Waxaa noo furan in
aannu nidhaahno xubinta Kumishinka ee kalena adigu qaado, ka dibna aannu
doorashada u galno si aan calool samayn, taas Somaliland dani uguma jirto.
Waxaa haddaba muhiim ah in la fahmo in aannaan aqbali doonin Komishin
aannu marti ku nahay sida aanay xaqba u ahayn in xisbiyada kaleba ku
noqdaan. Gacan maroorsi cidna dani uguma jirto, mana soconayso, haddii
hore loogu bartay in doorashooyinka wax la is daba mariyo maanta taasi waa
dhammaatay.
SIDEE U ARAGTAA XAALADAHA CAKIRAN IYO DAGAALDA KA SOCDA KOONFURTA
SOOMAALIYA?
JAWAAB: Soomaaliya dawladdii hore ee burburtay ayaa keentay waxa maanta
taagan. Hoggaankii hore ayaa jebiyey oo baabi’iyey Soomaali oo ku dhaqmi
jirtey lafa geri iyaga ayaa la isku jebiyaa iyo qaybi oo xukun. Haddaba
waxa ka taagan Koonfurta Soomaaliya waa wax dunida soo maray meel walbana
ka dhacday, waxaase haboon in la fahmo in burburkan iminka soconaya waxaa
si toos ah uga masuul ah Cadullaahi Yuusuf. Waa nin qabiili ah oo aan
lahayn aragti Siyaasadeed. Waa nin aan lahayn dulqaad, waana dad cun dilka
iyo dhiigga ku nool. Waa nin aanay deeqin samaha iyo wanaaggu. Mar haddii
ta laga duulayaa tahay aniga iyo qabiilkayga ayaa gun ka dhigayna qabiilka
Xamar deggan, ma aha mid xal laga gaadhi karo oo faa’iido ka soo socoto.
Waa in caalamku fahmaa halka sartu ka qudhuntay oo Cabdillahi Yuusuf marka
hore meesha laga saaraa, ka dibna miis iyo gogol loo siman yahay lagu wada
xaajoodaa oo wadahadal iyo dib u heshiisiin run ah laga shaqeeyo. Waa in
Cabdillahi Yuusuf arrinaha Soomaalida ka baxo haddii nabad laga hadlayo,
waana in faragelinta shisheeye meesha ka baxdo, waana in dhaqanka
Soomaalida oo ay ugu horrayso caqiidada islaamku lagu wada xaajoodaa.
Arrinka wax sii hurinaya hadda waxaa ka mid ah waddamada deriska ah oo ka
fog xaqaa’iqa ka taagan Soomaliya oo waddo khalad ah haysta.
SUAAL: Hunguri Siyaasadeed oo intee le’eg ayaa Maxamed ahaan kugu jira,
goorma ayaadse soo bandhigi doontaa?
JAWAAB Anigu hunguri siyaasi ah waan leeyahay oo siyaasadda waaban ku
jiraa. Damaca siyaasiga ah ee aan leeyahay waa ka xisbigayga Kulmiye.
Maalinta ay ii gadmayso damacayga siyaasiga ahi waan soo bandhigi doonaa.
SUAAL: Maxaad u soo jeedin lahayd qurba joogga Somaliland, gaar ahaan reer
UK?
JAWAAB Waxaan qurbajoogga Somaliland u soo jeedin lahaa in ay meesha ay
joogaana wax ka qabsadaan waddankoodana ay u dadaalaan. Waxaan odhan lahaa
intiinna ku nool dhul shisheeye oo lagaga dhaqmo diin kale iyo dhaqamo
kale in ay ku dadaalaan adkaynta dhaqankooda oo ay ubadkooda ku dadaalaan
in ay ka samata bixiyaan dhibaatooyinka ku soo fool yeelan kara. Waa in
qurba joogga Somaliland ilaaliyo isku xidhnaantooda bulsho ahaan oo ay ku
daydaan bulshooyinka kale ee Muslimka ah ee horumarka la taaban karo ka
sameeyey waddamada ay ku nool yihiin. Waxaan kale oo leeyahay ha ku
dadaaleen in ay waddanka soo booqdaan waqtiyada fasaxyada ah. Kulmiye waxa
uu leeyahay siyaasad cad oo uga degsan qurbajoogga, waannuna dhaqan gelin
doonnaa maalinta aannu waddanka xukunkiisa qabanno.
Tafatirka Guud ee Golisnews
Abokor I Xasan
London UK Top
Allaybaday:
Roobab Khasaare Gaadhsiiyay In Ka badan 70
Haro Biyood, Bustaano Kalena Baabi’iyay |
Allay-baday April 20, 2007 (Haatuf) - Roobab
waawayn oo maalmihii ina dhaafay ka da'ayay Gobolka Hargeysa ayaa khasaare
balaadhan gaadhsiiyay Degmada Allaybaday oo ka tirsan gobolka Hargeysa.
Sida ay sheegeen warar laga helay magaalada Allaybaday oo ku taala xadka u
dhaxeeya Somaliland iyo Itoobiya ayaa sheegay inay roobabku khasaare u
geysteen beero badan, isla markaana baabi’iyeen ilaa 70 harro biyood oo
lagu waraabin jiray beeraha khudaarta kala duwan ee degmadaasi.
Roobabkani waxa kale oo ay qaadeen beero badan oo khudaar ah, kuwaasi oo
ay sannadihii la soo dhaafay degmada Allaybaday ee gobolka Hargeysa caan
ku noqotay.
Beeraha ay daadadku qaadeen ayaa lagu beeri jiray khudaarta noocyadeeda
kala duwan sida Kaabashka, Tamaadhada, Saladhka iyo Basasha.
Sidoo kale, daadadkani waxa ay qaadeen qaybo ka mid ah guryaha magaalada,
gaar ahaan inta xagga togga u xigta, waxaana alaabadii taalay laga
daad-gureeyey bakhaaro badan, iyada oo laga cabsi qabo inay daadadku
qaadaan.
Duqa degmada Allaybaday Mr Xassan Cabdi Cali (Shahar) ayaa ugu baaqay
Hay'adaha caalamiga ah iyo kuwa wadaniga ahba inay gacan ka gaystaan
khasaaraha ay roobabku u gaysteen Harihii iyo bustaanadii degmada
Allaybaday. Top
Aayihii Dalkow
Uuraysatee Yaa Kaa Umulin?
By Ugaas Barde |
Somaliland muddo lix iyo toban sannadood ah
ayay soo kacaa-kufaysay oo ay soo gaadhay heerka ay maanta taagan tahay.
waxay halkaas kaga soo gudubtay duruufo kala duwan oo Eebbe inaga
badbaadiyay iyo nabadgelyo shacbiga ka timi oo ay kaabayso hiddo iyo
dhaqan inoo gaara oo soo jireen ah, oo aan la inala wadaagin iyo
wada-tashi wadareed iyo isu-tanaasul loo dhan yahay.
Haddaba muddooyinkan dambe waxa soo shaac baxay mawaadiic farabadan oo
caado inoo noqotay ina jahawareeriyay oo kii walbana muddo toban maalmood
ahba la qaadaa dhigayo dadkuna ku mashquulayo loona gudbayo marba mid hor
leh, iyada oo aan kii hore la xaliyin. Arrimahaas oo shacbiga lagu
beerlaxawsanayo laguna kala qaybinayo, dadkana ku abuurtay aragtiyo kala
duwan. Tusaale ahaan, waxa ka mid ah:
1. Dastuurka dalka u yaal ayaa laga webinayaa, kaas oo uu ka dhasho muran
weyn iyo doodo kululi ku dhex maraan golayaasha qaranka, axsaabta
siyaasiga ah iyo shacbigaba, oo wada saameeyay dhammaan, loona arko inuu
yahay mid aan madax iyo minjo kala lahayn, una muuqda dabar haddii aan xal
laga gaadhin aan tallaabo la qaadi karin.
2. Kooxo bulshada ka mid ahina waxa ay ku naaloonayaan sidii ictiraaf loo
heli lahaa, kaas oo hadalhayntiisu badan tahay, sanqadhiisana ay maqlayaan,
meel ay u raad-raacaan iyo gees ay ka jirtana aanay garanayn.
3. Kooxo kale, waxa ay u habeen tirinayaan wakhtiga la qabanayo
doorashadii dawladaha hoose iyo tii Madaxweyne-nimada, taas oo ay axsaabta
mucaaridka ahi walaac weyn ka muujinayaan sida ay doorasho u qabsoomayso,
maadaama aan ilaa hadda aan lagu heshiin xubnihii Komishanka ee
qabanqaabin lahaa doorashada.
4. Waxa kale oo jira, kooxo aad isugu taxaluujinaya sidii ay u furan
lahaayeen ururo siyaasadeed si ay uga qayb-galaan doorashooyinka soo socda,
kuna andacoonaya inaan dalku u xidhnayn saddexda xisbi oo keliya ee uu u
furan yahay dhammaan muwaadiniinta reer Somaliland, hase ahaatee lama hayo
qodob sharci ah oo u diidaya iyo mid u ogolaanaya midkoodna.
5. Waxa kale oo jira, kooxo adhilayaal ah oo ku andacoonaya in adhigii loo
xidhay nin qudha oo carab ah oo qiimaha uu ku qaadanayaa neefkii uu aad
uga hooseeyo ka uu maanta Sayladda ka joogo, kuwaas oo doonaya in loo
ogolaado suuq xor ah oo lagu tartamo.
6. Waxa kale oo muran ka taagan yahay golihii shacbiga iyo xukuumaddii oo
Miisaaniyadii 2007 isu mari la’ oo aan la ogeyn dhinac ay u dhici doonto.
Haddaba iyada oo arrimahaa aynu soo sheegnay oo culays weyn inagu hayay
aan wax xal ah laga gaadhin ayaa waxa soo kordhay tii u weynayd oo ah: In
xuduudda la soo taabto, taas oo in badan laga dhur-sugayay, laguna
taamayay ayaa laga hawl-galay.
Haddaba, waxa ka dhashay buuq iyo jaha-wareer saameeyay dhammaan dalka,
aragtiyo kala fogna laga qabo.
Dadka qaar waxa ay leeyihiin haddii aynu dagaal galayno maxaa ku kelifay
wasiirka Warfaafinta inuu sheego sirta ciidanka oo uu yidhaahdo 5 tikniko
ah oo hore xaga hore ayay noo joogaan 21 tikniko ah oo kalena waa ka daba
dirnay, miyaanay u muuqan nin sirtii ciidanka u sheegay cadowga inaga soo
horjeeda. Ninkaa sharci ma qabanayaa?
Ta labaad waxa weeye wasiirka Gaashaangdhigu wuxuu ku guulaystay inuu
xadka soo taabto kuna tukado laba rakcadood oo salaatul-shukri ah oo aanu
aad ugu faraxnay, waxa noo xigtay Madaxweynaha oo wasiirkii xilkii ka
xayuubiyay eedayn weyn oo dhabar-jebin qaranna ku tilmaamay wasiirkii.
Waxa kale oo isweydiin leh, wasiirku waa siyaasi ee maxaa ku kelifay inuu
ciidanka hogaamiyo, xaguuse jiray Jeneraalkii dagaalka hogaamin lahaa?
Fekrad ahaan waxa haboonay in uu Madaxweynuhu u yeedho wasiirka oo haddii
uu wax dambi ah leeyahay ku qaado, ee ma ahayn in la baahiyo arrinka isaga
oo wasiirku halkaa ku sugan yahay.
Waxa iyana aad u layaab ah inuu wasiirku ciidanka dib uga soo celiyo
goobtii uu ku sugnaa ee xadka, jawaabta iyo qancintuba wasiirkay u taalaa,
isaga oo ilaa hadda ka gaabsaday siday wax u dhaceen.
Haddaba, arrinkaa waxba kalama socono laakiin waxaanu leenahay “War
jiraaba cakaaruu iman”.
Marka arrimahaas oo kale ummad la soo gudboonaadaan laba arrin ayaa lagu
badbaadaa:
1) Xukuumadda dalka oo arrimahaa xal u raadisa, gacanna lagu siiyo
maadaama dawladdu arrimo badan xog-ogaal u tahay oo xil weyn ka saaran
yahay, waxana la yidhaahdaa “Dawlo indho qudhaanjay leedahay” meel dheer
oo aan inoo muuqan ayay wax ka aragtaa ee yaan la degdegin.
2) Haddii taas la waayo, waxa inaga saari kara marxaladdan keligii taliye
wadani ah oo ay ka xaaraansan yihiin dhaqasho, dhereg iyo dhalasho oo
dhebiga inoo qora.
Haddaba ugu dambayntii anigu ma ihi muxaafid iyo mucaarid midkoodna,
horumarkaan jecelahay, dib-u-dhacana waan nebcahay, aragtidaydana ninna
kuma raali-gelinayo, cidna uma habrado, ninkii dhibaato u arkowna raali
ahow, laakiin runtu fanto ma aha.
Ugaas Barde, Hargeysa, Somaliland Top
|